Stress kan echt een sluipende killer zijn voor de gezondheid van je lijf. Als er te lang en teveel spanning op je organen staat, dan krijg je onherroepelijk klachten. Iedereen heeft zo zijn eigen symptomen van stress. Sommigen mensen zijn zich niet zo bewust van hun stress, maar hebben wel last van allerlei lichamelijke ongemakken. Het is in dat geval altijd goed om naar een dokter te gaan. Maar als daar steeds maar niets uitkomt, is het de moeite waard om te kijken of stress een rol speelt!
Symptomen van stress - lichamelijk
Eigenlijk kunnen al je organen gaan protesteren als je teveel stress hebt. Vaak vindt stress het snelst een uitweg in de organen die wat zwakker zijn dan de anderen.
maag en darmen: teveel stress kan leiden tot diarree, obstipatie (juist niet kunnen poepen), zelfs tot tijdelijk licht urineverlies. Een maagzweer is natuurlijk ook een bekende.
ogen: prikkende ogen, jeukende ogen, trillende oogspiertjes, minder scherp zien, sterretjes zien (vaak gepaard met duizeligheid).
spieren: vermoeide spieren, wankel op de benen staan, maar vooral ook pijn in schouders en nek zijn veel gehoorde symptomen van stress
ademhaling: als er teveel stress is, adem je vaak hoog. Ook adem je vaak door je mond in plaats van door je neus. Hierdoor raakt de zuurstof/stikstof balans in je lijf uit evenwicht wat kan leiden tot hyperventilatie, duizeligheid, onrustig gevoel, misselijk etc.
Symptomen van stress - emotioneel
Bij andere mensen is stress niet zo zeer fysiek merkbaar als wel in de stemming. Dit kan op verschillende manier naar voren komen.
verlaagde stemming (depressief): je hebt nergens zin in, alles kost moeite, je wilt eigenlijk alleen maar rust, rust en nog eens rust.
verhoogde stemming (hyper): bij anderen is er juist een overdreven activiteit te merken. Net als bij kinderen vlak voordat ze in slaap vallen. Meestal heeft vooral de omgeving het dan door, omdat je steeds vaker te horen krijgt: "doe nou eens even rustig joh".
wisselende stemming (labiliteit): je voelt je vaak jezelf niet meer, je stemming gaat alle kanten op, dan ben je weer verdrietig, dan weer boos, dan heb je nergens zin meer in en zo wisselt het voortdurend.
opvliegerig, snel geïrriteerd: dit is vaak een van de eerste emotionele symptomen van stress. Je zit gewoon aan je taks en er kan eigenlijk niks meer bij en dan komt net dat ene vervelende dingetje en dan schiet je zo maar ineens uit je slof. Vaak tot grote schrik van jezelf ook!
Symptomen van stress - cognitief
Cognitief is een ander woord voor alles wat met denken te maken heeft
concentratie/aandacht: je kunt je hoofd er niet goed bij houden, je leest een tekst, maar na een paar regels weet je niet meer wat je gelezen hebt, je staart naar je computerscherm, maar er gebeurt verder niet zoveel.
piekeren en malen: het wordt maar niet stil in je hoofd, beslissingen nemen is moeilijk geworden, door alle bomen zie je het bos niet meer, je komt moeilijk in slaap en zodra je wakker wordt begint dat hoofd weer.
vertraagd tempo: je bent niet vooruit te branden lijkt het wel, alles kost zoveel moeite, alsof je hoofd vol zit met stroop.
Symptomen van stress - gedrag
Als je teveel stress hebt, dan uit zich dit natuurlijk ook in je gedrag.
geen leuke dingen meer doen: vaak neem je geen tijd meer om te ontspannen en leuke dingen te doen. Je denkt als ik nu maar even hard doorwerk, als ik straks weer bij ben met m'n werk, dan komt het allemaal goed. Maar dit moment komt niet.
sociale contacten afzeggen: je hebt geen zin meer in gesprekken met andere mensen. Bij het idee van een feestje zakt de moed je al in de schoenen, als die mensen, dat lawaai, het gepraat, harde muziek, dat trek je nu echt niet.
Iedereen heeft zo zijn eigen specifieke symptomen van stress. Het is belangrijk om die van jezelf te leren kennen zodat je op tijd kunt ingrijpen als het te gek wordt. Ga naar je huisarts als je lichamelijke klachten blijft houden. Bespreek met je manager wat de mogelijkheden zijn om het even wat rustiger aan te doen (hij zal graag meewerken omdat hij niets aan je heeft als je helemaal uitvalt!). Maak een duidelijke scheiding tussen werk en privé-tijd. Als het privé-tijd is doe dingen die jij leuk vindt en voor ontspanning zorgen. Volg een mindfullness-cursus, ga op yoga of ga op z'n minst sporten. Let goed op je voeding en drink genoeg water.
Hebben deze snelle concrete maatregelen onvoldoende effect, dan kan het zijn dat bepaalde eigenschappen je in de weg zitten (bijv. geen nee kunnen zeggen, je sterk verantwoordelijk voelen etc.) Dan kan het helpen om hier met een psycholoog over te praten.